تامپون بینی یکی از روش‌های رایج در جراحی‌های بینی، به‌ویژه بعد از عمل جراحی بینی یا رینوپلاستی است که برای کنترل خونریزی و حمایت از ساختار داخلی بینی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ابزار پزشکی به طور موقت در داخل بینی قرار می‌گیرد تا به بهبودی سریع‌تر و کاهش خطر عفونت کمک کند. بسیاری از بیماران بعد از جراحی ممکن است با نگرانی‌هایی درباره نحوه استفاده و تاثیرات آن مواجه شوند. در این مقاله، به بررسی نقش تامپون بینی، نحوه استفاده، و مزایای آن در فرآیند بهبودی خواهیم پرداخت تا شما بتوانید با اطلاعات کامل‌تری این مرحله از درمان را پشت سر بگذارید.
تامپون بینی چیست؟
تامپون بینی یک نوع بانداژ نرم و اسفنجی است که جراح قبل از قرار دادن آن در بینی، معمولا به پماد آنتی‌بیوتیک یا در برخی موارد لیدوکائین آغشته می‌کند. این کار به منظور جلوگیری از خونریزی پس از جراحی بینی انجام می‌شود. در برخی جراحی‌های بینی که شامل اصلاح تیغه بینی است، مانند جراحی پولیپ، از تامپون استفاده می‌شود تا از لخته شدن خون جلوگیری کند و به بهبودی کمک کند.
اندازه تامپون چقدر است؟
در مورد اندازه تامپون بینی، معمولا طول آن بین 15 تا 30 سانتی‌متر است. همچنین تامپون‌های کوچکتری نیز وجود دارند که اندازه آنها بین 5 تا 8 سانتی‌متر متغیر است و برداشتن آنها از بینی بدون درد و ناراحتی می‌باشد. انتخاب اندازه و نوع تامپون به نظر جراح بستگی دارد، و این تامپون‌ها ممکن است از جنس پنبه، گاز استریل یا فوم ساخته شده باشند.
کاربرد تامپون چیست؟
تامپون بینی عمدتا در جراحی‌های بینی برای کنترل خونریزی و حمایت از ساختار داخلی بینی استفاده می‌شود. این ابزار به ویژه پس از جراحی‌هایی مانند رینوپلاستی یا جراحی پولیپ بینی کاربرد دارد. تامپون با جلوگیری از خونریزی‌های مکرر و کاهش احتمال لخته شدن خون در ناحیه جراحی، به فرآیند بهبودی کمک می‌کند. علاوه بر این، تامپون از تحریک و عفونت جلوگیری می‌کند و با ثابت نگه داشتن ساختار بینی، کمک می‌کند تا نتایج جراحی بهتر و پایدارتر باشد. در برخی موارد، تامپون به تسکین درد و کاهش فشار در ناحیه بینی نیز کمک می‌کند.
چرا بعد از عمل بینی از تامپون استفاده می‌شود؟
مهم‌ترین کاربرد تامپون‌بینی، کنترل خونریزی است که با اعمال فشار بر رگ‌های خونی داخل بینی انجام می‌شود. علاوه بر این، تامپون به مرطوب نگه‌داشتن حفره‌های بینی کمک می‌کند. این ابزار که معمولا به آنتی‌بیوتیک آغشته می‌شود، از خشکی پوست بینی و ایجاد زخم‌های احتمالی جلوگیری می‌کند.
همچنین، تامپون می‌تواند به عنوان یک اسپلینت داخلی عمل کند، به ویژه در جراحی‌هایی که تغییراتی در تیغه بینی (سپتوم) ایجاد می‌شود. این ویژگی کمک می‌کند تا از بروز هماتوم جلوگیری شده و موقعیت تیغه جدید بینی به درستی حفظ شود.
درد هنگام قرار دادن تامپون در داخل بینی
در گذشته برای ترمیم برش‌های داخلی بینی از پانسمان‌های بزرگی مانند فتیله، مش یا فیلتر استفاده می‌شد که تحمل آن برای بیمار دشوار بود و برداشتن آن نیز دردناک و ناخوشایند بود.
با این حال، با پیشرفت تکنیک‌های جراحی، دیگر نیازی به استفاده از فتیله‌ها نیست و تامپون‌های بینی جدید ابعاد کوچکتری دارند. این تغییرات باعث شده تا بیمار در هنگام قرار دادن و خارج کردن تامپون احساس درد یا ناراحتی نکند و فرآیند بهبودی راحت‌تر و بدون عوارض جانبی باشد.
چند روز باید تامپون در بینی قرار داشته باشد؟
زمان مناسب برای برداشتن تامپون بینی بستگی به شرایط فردی و تشخیص جراح دارد. این تصمیم عمدتاً بر اساس میزان خونریزی پس از جراحی و شرایط بیمار اتخاذ می‌شود.
در گذشته، معمولا جراحان پلاستیک پس از 7 تا 14 روز از جراحی تامپون را خارج می‌کردند، اما این مدت زمان طولانی می‌توانست منجر به عوارضی مانند عفونت و آسیب به بافت‌ها شود. به همین دلیل، امروزه بیشتر جراحان ترجیح می‌دهند تامپون را در بازه زمانی کوتاه‌تری، معمولا بین 4 تا 24 ساعت بعد از جراحی بردارند.
در اغلب موارد، تامپون بینی بین 4 تا 6 ساعت پس از جراحی برداشته می‌شود، به طوری که شما می‌توانید به راحتی بعد از عمل بدون تامپون به خانه بازگردید. با این حال، در برخی جراحی‌ها مانند انحراف بینی یا شکستگی بینی، ممکن است تامپون تا 24 ساعت داخل بینی باقی بماند.
چگونه تامپون بینی را خارج کنیم؟
برداشتن تامپون بینی باید حتماً توسط جراح و در محیط کلینیک انجام شود، زیرا این فرآیند در منزل می‌تواند خطرناک و آسیب‌زننده باشد.
در کلینیک، برای برداشتن تامپون، بیمار بر روی تخت یا صندلی دراز می‌کشد و سر خود را به آرامی به عقب تکیه می‌دهد. سپس، جراح با استفاده از ابزار جراحی مانند فورسپس، تامپون را به دقت خارج می‌کند. در همین حین، جراح با وارد کردن فشار ملایم روی غشای مخاطی، علائم خونریزی را بررسی کرده و معمولا از قطره‌ای مانند فنیل آفرین برای تسکین استفاده می‌کند.
پس از برداشتن تامپون، اگر خونریزی متوقف شده و هیچ مشکلی مشاهده نشود، بیمار پس از چند دقیقه می‌تواند به خانه بازگردد.
بعد از کشیدن تامپون چه کاری باید انجام داد؟
پس از برداشتن تامپون بینی، همچنان باید به مراقبت‌های پس از عمل توجه کنید تا روند بهبودی به درستی ادامه یابد و از بروز مشکلات جلوگیری شود. برخی از مراقبت‌های ضروری عبارتند از:
- به مدت سه هفته از فین کردن بینی خودداری کنید، زیرا این کار ممکن است موجب خونریزی مجدد شود.
- دستورالعمل‌های پزشک را در خصوص شستشوی بینی به دقت دنبال کنید.
- از خم شدن و بلند کردن اجسام سنگین اجتناب کنید.
- داروهایی که پزشک تجویز کرده است را به موقع مصرف کنید.
- رژیم غذایی متعادل داشته باشید و از خوردن غذاهای شور بپرهیزید.
- در صورت مشاهده هر گونه خونریزی یا مشکل، به پزشک خود اطلاع دهید.
گذاشتن تامپون در بینی مزایای زیادی دارد، از جمله جلوگیری از خونریزی و حفظ ساختار بینی. اگرچه در زمان قرار داشتن تامپون نمی‌توانید با بینی نفس بکشید، نگران نباشید، این وضعیت معمولا فقط برای یک روز ادامه می‌یابد.
آیا کشیدن تامپون بینی درد دارد؟
سوالی که اکثر افرادی که قصد انجام عمل بینی دارند، این است که آیا برداشتن تامپون‌بینی درد دارد؟ این فرآیند درد زیادی ندارد و به طور کلی، بیشتر به صورت یک حس لحظه‌ای است که قابل تحمل است و نیازی به نگرانی ندارد. استفاده از تامپون‌های کوچکتر که اخیراً رایج شده، کشیدن آن را راحت‌تر کرده و این کار را بدون درد می‌سازد. بسیاری از جراحان قبل از برداشتن تامپون بینی، از بی‌حس‌کننده‌ها برای داخل بینی استفاده می‌کنند تا این فرآیند بدون درد انجام شود و بیمار هیچ ناراحتی احساس نکند. این بی‌حسی معمولاً پس از حدود 5 دقیقه ایجاد می‌شود. با این حال، ممکن است احساس کمی ناراحتی یا درد در زمان برداشتن تامپون وجود داشته باشد.
در نهایت، انجام جراحی بینی بدون استفاده از تامپون، تجربه بهتری به همراه دارد و باعث می‌شود بیمار از درد و ناراحتی کمتری برخوردار شود.
خونریزی بعد از خارج کردن تامپون بینی
بینی حاوی رگ‌های خونی ظریفی است که به دلایل مختلف مانند فین کردن، خشکی بینی یا ضربه ممکن است دچار خونریزی شود. خونریزی بینی یا اپیستاکسی ممکن است در قسمت جلوی بینی یا پشت آن رخ دهد، اما معمولا بیشتر خونریزی‌ها در ناحیه تیغه بینی مشاهده می‌شود.
پس از برداشتن تامپون، ممکن است خونریزی به‌دلیل از بین رفتن فشار روی رگ‌های خونی رخ دهد. اگر خونریزی ادامه پیدا کرد یا دوباره تکرار شد، بهتر است با جراح خود تماس بگیرید.
در صورت بروز خونریزی، اقدامات زیر را دنبال کنید:
- آرام باشید و از نگرانی خودداری کنید؛ زیرا هیجان اضافی می‌تواند فشار خون را افزایش داده و خونریزی را تشدید کند.
- نوک بینی خود را به‌مدت سه دقیقه با استفاده از انگشت شست و انگشت اشاره به‌طور ملایم فشار دهید.
- دو داروی مسکن مصرف کنید، اما از استفاده از آسپرین یا داروهای ضد التهاب پرهیز کنید.
- صورت و گردن خود را با آب سرد شسته یا از کمپرس سرد استفاده کنید.
- دراز نکشید و سر خود را به پایین نگه ندارید.
سخن پایانی
تامپون بینی یکی از مراحل مهم در فرآیند بهبودی پس از عمل جراحی بینی است که به کاهش خونریزی و حفظ ساختار بینی کمک می‌کند. زمان برداشتن تامپون‌بینی بستگی به نوع جراحی و وضعیت بیمار دارد، اما به طور معمول جراحان بین 4 تا 24 ساعت پس از عمل اقدام به برداشتن آن می‌کنند. با توجه به تکنیک‌های مدرن و استفاده از تامپون‌های کوچکتر، این فرآیند دیگر درد و ناراحتی زیادی ندارد و بیماران می‌توانند به سرعت به روند بهبودی خود ادامه دهند. دکتر احمدرضا طاهری با تجربه و تخصص در جراحی‌های بینی، به بیمارانی که تحت عمل جراحی بینی قرار می‌گیرند، مراقبت‌های دقیقی ارائه می‌دهد و فرآیند بهبودی آنها را به خوبی مدیریت می‌کند تا نتایج طبیعی و مطلوبی حاصل شود.